Theo truyền thống tập tục của người dân Việt Nam, việc cúng khấn vái tổ tiên được coi là quan trọng và có nguyên tắc riêng của nó. Vậy thế nào là nguyên tắc cũng khấn, vái lạy tổn tiên đúng cách? Cúng khấn vái tổ tiên luôn thể hiện một lòng thành kính,tưởng nhớ tới người đã mất, cho nêm ngày giỗ (ngày mất)người ta lấy làm trọng, cho nên ngày đó, ngoài việc thăm phần mộ, tùy gia cảnh và tùy vào vị trí người đã khuất mà cúng khấn . Và đây cũng là dịp gặp mặt người thân trong gia đình dòng họ, họp mặt để tưởng nhớ tới người đã khuất . Đây được coi là tập quán lâu đời và giữ gìn gia phong tốt đẹp,

1. Nghi thức  và nguyên tắc cúng gia tiên

Ảnh bàn thờ tổ tiên, đầu tiền gia chủ phải bầy đầy đủ đồ lễ cúng gồm hoa quả theo nguyên tắc – “Đông bình Tây quả”, rượu và nước. Tiếp thep là đốt đèn,nến hoặc đèn cầy, đền dầu, hay đèn điện đều được,. Thắp nhang, đánh chuông,khấn,cúng trước rồi người theo thứ tự từ trên xuống dưới cúng.

Về nhang hương  và chuông có tác dụng và tượng trưng cho việc thức tỉnh tổ tiên, khi cúng phải chắp tay đưa lên ngang trán khấn, và kèm theo lời trình với tổ tiên về ngày cúng liên quan tới người quá cố trong dòng họ, ngày tháng âm lịch  và dương lịch, kèm theo tên mình ở, tên mình và tên người thân trong gia đình, lý do là người cầu nguyện …..  Riêng khi khấn, ta khấn người quá cố nhỏ tiếng, tùy theo dịa vị của người quá cố và vái hay lạy, nếu bố cúng con thì chỉ cần vái bốn vái . Nếu con cháu cúng tổ tiên thì phải lạy bốn lạy.

Để hiểu hơn, chúng ta cần hiểu rõ ý về việc khấn vái tổ tiên .

B- Nguyên tắc cúng khấn vái tổ tiên/ Cúng khấn vái tổ tiên.

1, Cúng:

Khi có giỗ Tết, gia chủ bày hoa qua, nước, rượu, cỗ; bàn, chén bát,; đũa, thìa lên bàn thờ rồi thắp nhang hương, thắp đèn, đốt nến, khấn vái tổ tiên để tỏ lòng hiếu kính, cầu - phước - an lành. =>> Đây là nghĩa rộng của cúng, trong nghĩa hẹp thì cúng được coi là thắp nhang,khấn lay và vái.

2, Khấn.

Là lời khẩn cầu tổ tiên ,miệng lẩm nhẩm trong miệng khi cúng, tức là nói nhỏ liên quan tới các chi tiết về ngày tháng năm, nơi chốn, mục đích buổi cúng lễ, cúng ai, tên những người tỏng gia đình, lời cầu xin, và lời hứa.

Sau khi khấn, gia chủ vái – vái được coi là lời chào kính cẩn sau khi cầu nguyện xong, người ta nói việc cúng khấn tổ tiên là vậy.

3, Vái

Vái thường được áp dụng - ở thể đứng, trong dịp lễ ngoài trời. Vái thay thế cho lạy trong trường hợp này, Vái là chắp hai bàn tay để trước ngực rồi đưa lên ngang đầu, đầu hơi cúi và khom lưng xuống rồi sau đó ngẩng đầu lên rồi đưa hai bàn tay xuống lên theo nhịp lúc cúi xuống khi ngẩng lên , tùy theo từng trường hợp, cúng khấn ai mà ta vái 3,4,5 vái .

4, Lạy

Lạy là hành động bày tỏ lòng tôn kính chân thành đối với người trên hay người quá cố đứng ở vị trí bậc trên của mình. Có hai thế lạy:– Lạy của đàn ông và lạy đàn bà.

Cũng tùy vào việc Lạy mà ta lạy 2 lạy – 3 lạy- 4 lạy -5 lạy – vì tùy từng đối tượng trong việc cúng khấn lạy tổ tiên.

Xem thêm:

 - Xem hướng nhà tốt xấu

- Phong thủy phòng thờ

- Phong thủy phòng bếp

- Xem ngày tốt xấu

Thế lạy của đàn ông là cách đứng thẳng theo thế nghiêm,chắp- hai tay trước ngực và dơ cao lên ngang trán, cúi mình xuống, đưa hai bàn tay chắp xuống gần tới mặt chiếu hay mặt đất –thì xòe bàn tay đặt nằm úp, đồng thời phải quỳ gối bên phải xuống đất, cúi rạp đầu xuống gần hai bàn tay theo thế phục-phủ. Tiếp theo sau đó cất người lên bằng cách đưa hai bàn tây chắp lại để lên đầu gối trái lúc bấy giờ đã co lên và đưa về phía trước ngang với đầu gối phải đnag quỳ để lấy đà đứng lên, chân phải đang quỳ cũng theo đà đứng lên và đồng thời đứng trong trạng thái nghiêm như lúc đầu, cứ thế lạy theo đủ số lượng lạy ,lạy xong thì vái ba vái rồi lui ra.

• Thế lạy của đàn bà là ngồi trệt xuống đất để hai cẳng chân vắt chéo về phía trái , bàn chân phải ngửa lên ở phía sau cho đẹp mắt, sau đó chắp hai bàn tay để lại ở trước ngực rồi đưa cao ngang tầm  trán giữ tya ở thế chắp đó mà cúi đầu xuống ,- khi đầu gần chạm đất thì đưa hai bàn tay đang chắp đặt nằm íp xuống đất và để đầu lên 2 bàn tay, - Giữ ở thế đó 1,2 giây rồi dùng bàn tay để lấy thế ngồi thẳng lên đồng thời chắp hai bàn tay lại đưa ngang trán như lần đầu, cứ như vậy lạy tới đủ số lần cần lạy,

=>> Thế lạy của đàn ông và đàn bà là truyền thống- rất có ý nghĩa đối với phục tục truyền thống cúng khấn tổ tiên, nó thể hiện vừa thành khẩn vừa trang nghiêm trong việc cúng khấn tổ tiên,nếu muốn giữ được phong tục tốt đẹp và ý nghĩa này, tất cả mọi người đều phải có lòng tự nguyện, có cái tâm phát ra.

Trong gia đình Việt, mỗi gia đình nên có một bàn thờ gia tiên, có như thế, con cháu và thế hệ sau để có cơ hội tiếp xúc và nối truyền việc cúng khấn tổ tiên, - mang lòng nhớ ơn tổ tiên, và hiểu được ý nghĩa cúng khấn tổ tiên ra sao.

Qua đây, hiểu được đạo lý thấm nhuần nhớ nguồn, lòng hiếu tháo với ông bà cha mẹ, tưởng nhớ người quá cố,

Đây là một truyền thống văn hóa tốt đẹp của người Việt, tất cả mọi người hiểu để duy trì phong tục đẹp này.

TRên đây là nguyên tắc  cúng khấn vái tổ tiên để nhằm bạn đọc hiểu hơn về ý nghĩa của nó.

Bài viết liên quan:

- Văn khấn chung ở chùa, đền, điện, phủ

- Bài văn khấn, lễ vật cúng cô hồn, chúng sinh 15 tháng 7

- Bài văn khấn cúng giỗ gia tiên thường ngày

- Bài văn khấn khi chuyển bàn thờ gia tiên

- Nguyên Tắc Cúng Khấn Vái và Lạy Tổ Tiên

Các tìm kiếm liên quan đến cách khấn vái lạy tổ tiên